Rachunki za prąd wzrosły w maju o 11%, ale najgorsze dopiero nadejdzie.

Nagłówek tego artykułu mógłby równie dobrze brzmieć, że rachunek za prąd za maj jest drugim najniższym w historii. Jeśli tak się nie stało, to ze względu na coś, co można nazwać „na wszelki wypadek”. Chodzi o ostrożność, z jaką Red Eléctrica Española (REE) zarządza systemem po przerwie w dostawie prądu, do której doszło 28 kwietnia, aby zapobiec jej ponownemu wystąpieniu. Roztropność ta sprowadza się do wprowadzania bardziej stabilnych technologii zamiast odnawialnych źródeł energii w okresach szczytowego zużycia.

Konkretnie, udział cykli gazowych wzrósł o 13% w maju w porównaniu z kwietniem, ale o prawie 64% w porównaniu z tym samym miesiącem w 2024 r. Koszt usług dostosowawczych, narzędzia, za pomocą którego REE płaci za modyfikacje wprowadzane do planowanej energii w celu zapewnienia prawidłowej pracy systemu, przekroczył 26,9 € MWh w maju, w porównaniu do 18,4 € MWh w kwietniu lub 16,3 € w marcu i lutym. Oznacza to wzrost ceny o 46,20%, który jest doliczany do rachunku jako część opłat systemowych. Dla konsumentów, których stawki są powiązane z regulowaną ceną PVPC (ponad 8 mln gospodarstw domowych), wpływ ten w maju wyniesie 11%, średnio 3,5 euro.

Cena MWh w maju osiągnęła historycznie niski poziom 17,57 euro, ale latem może wzrosnąć do 100 euro.

Słońce i deszcz odegrały swoją rolę, sprawiając, że ten miesiąc był rekordowo niski pod względem cen energii elektrycznej. Według danych Iberyjskiego Operatora Rynku Energii Elektrycznej (OMIE) średnia cena za cały miesiąc wyniosła 17,57 MWh, co oznacza spadek o 42,2% w porównaniu z majem 2024 r. i czyni ją drugą najniższą średnią ceną w historii, zaraz za kwietniem 2024 r. Maj 2025 r. również przejdzie do historii, ponieważ w niedzielę 11. zanotowano najniższą cenę energii elektrycznej w historii, wynoszącą -15 euro. „Ponad 60% miesiąca notowało ceny poniżej 20 euro, a jedna na trzy godziny notowała ceny ujemne. Średnia między godziną 9 a 20 wyniosła 1,72 euro. A w tak zwanych godzinach supersłonecznych , między godziną 11 a 18, średnia dla całego miesiąca wyniosła ujemne 3,126 euro” – mówi Antonio Aceituno, dyrektor generalny firmy konsultingowej Tempos Energía.

Zjawiska meteorologiczne częściowo wyjaśniają tę sytuację. Wysokie promieniowanie słoneczne, ale bez wysokich temperatur, zwiększa wydajność elektrowni fotowoltaicznych. Obfite opady deszczu spowodowały napełnienie zbiorników wodnych w ponad 85% ich pojemności w większej części Hiszpanii, co wymusiło wykorzystanie elektrowni wodnych, w niektórych przypadkach generujących straty. Technologia ta wchodzi do gry dopiero wtedy, gdy inne odnawialne źródła energii okazują się niewystarczające, co prowadzi do wysokich cen, podobnie jak w przypadku cyklów łączonych. W tym miesiącu nadmiar wody spowodował, że produkcja była bardzo niska, a nawet ujemna.

Kolejnym powodem spadku cen hurtowych był spadek popytu. Awaria zasilania spowodowała, że ​​połączenia międzynarodowe z Francji i Portugalii nie mogły połączyć się z hiszpańską siecią energetyczną w pierwszych dniach miesiąca, a łagodne temperatury utrudniały włączenie ogrzewania i klimatyzacji. Do tego dochodzi ostrożność portugalskich i francuskich operatorów energii elektrycznej. „Po blackoutcie i pierwszych dniach maja odcięli połączenia i ograniczyli je w ciągu całego miesiąca. Miało to ogromny wpływ na ujemne ceny w godzinach szczytu promieniowania słonecznego” – wyjaśnia Juan Antonio Martínez, analityk w firmie konsultingowej Grupo Ase. W pierwszej połowie miesiąca zużycie wyniosło 564,51 gigawatogodzin dziennie, co jest najniższym wynikiem w roku. W drugiej połowie miesiąca wzrosło nieznacznie do 578,93 gigawatów.

Nic nie może być dalsze od tego, co nas czeka. Kontrakty terminowe na energię elektryczną sugerują zmianę trendu. Kluczowy wskaźnik TTF odnotował wzrost o 13,70% w maju z powodu impasu w rozmowach pokojowych na Ukrainie, wprowadzenia od 2027 r. zakazu importu rosyjskiego gazu i zwiększonego zużycia. „Już sama ta sytuacja wskazuje na scenariusz, w którym ceny energii elektrycznej latem wyniosą około 100 euro za MWh” – mówi Aceituno z Tempos Energía.

Więc zróbmy obliczenia. Jeżeli wzmocniona działalność REE i jej efekt nie zostaną osłabione przez MWh wynoszącą 17,57 euro, jak w maju, lecz zostaną dodane do kwoty 100 euro. Letnia panika może przewyższyć tę sprzed wojny na Ukrainie.