Prześwietlenie donacji w Meksyku

Dla celów Służby Administracji Podatkowej (SAT) upoważnieni darczyńcy to organizacje non-profit uprawnione do otrzymywania darowizn od osób fizycznych lub firm podlegających odliczeniu od podatku dochodowego . W 2025 roku w Meksyku zgłoszono 10 507 upoważnionych darczyńców, a od 2023 roku do chwili obecnej ich liczba spadła o 7%.

Przykładami darczyńców są m.in. organizacje charytatywne lub pomocowe działające na rzecz osób, sektorów i regionów o niskich dochodach; organizacje społeczeństwa obywatelskiego prowadzące badania naukowe lub techniczne; organizacje zajmujące się promocją i upowszechnianiem sztuki; stowarzyszenia obywatelskie działające na rzecz ochrony, konserwacji, restauracji i odzyskiwania dziedzictwa kulturowego kraju.

Ministerstwo Finansów i Kredytu Publicznego (SHCP) co roku publikuje dokument zatytułowany „Renuncias Recuadatorias 2025” (Zwolnienia z Podatków 2025), który zawiera istotne informacje na temat instytucji otrzymujących darowizny, a także darczyńców. W dokumencie stwierdzono, że 77% wszystkich darowizn pochodzi od firm, a pozostałe 23% od osób fizycznych. Ponadto większość darowizn jest przekazywana w gotówce (86%), a jedynie 14% w naturze.

Wydaje się jednak, że chęć przekazywania darowizn w Meksyku maleje – między 2018 a 2023 rokiem darowizny od firm spadły o 0,07%, a od osób fizycznych średnio o 1,5%. W tym samym okresie zdarzały się lata z wyraźniejszymi spadkami. Na przykład, w latach 2020–2021 darowizny od osób prawnych spadły o 28%, a od osób fizycznych o 34%.

Raport pokazuje również, że 45% darowizn trafia do odbiorców z rezydencją podatkową w mieście Meksyk (CDMX), a stan ten stanowi około 25% całkowitej liczby uprawnionych odbiorców. Jeśli weźmiemy pod uwagę również odbiorców z Nuevo León i stanu Meksyk, 64% otrzymanych darowizn pochodzi z tych trzech stanów. Dla porównania, stany takie jak Chiapas, Oaxaca i Guerrero otrzymują odpowiednio zaledwie 1,2%, 0,9% i 0,1% całkowitej liczby darowizn przekazywanych w kraju.

Darczyńcy upoważnieni są podzieleni na 12 kategorii w oparciu o swoją działalność. Porównanie raportu z 2025 roku z raportem z 2024 roku pokazuje, że darowizny na rzecz instytucji charytatywnych rosną i w ubiegłym roku stanowiły 60% wszystkich darowizn, w porównaniu z 53% w 2024 roku. Przypadek organizacji zajmujących się badaniami naukowymi lub technologicznymi jest niepokojący, ponieważ otrzymane przez nie darowizny wzrosły z 3% do 2% w tych samych latach.

Oczywiste jest, że meksykańscy darczyńcy czują się znacznie swobodniej wspierając cele charytatywne niż ośrodki badań naukowych lub technologicznych, do których zaliczają się organizacje o bardziej akademickim charakterze, oparte na analizie polityk publicznych. W przypadku tych ośrodków badawczych, w tym think tanków, korzyści płynące ze wsparcia są mniej namacalne, ze względu na trudności w raportowaniu, na przykład konkretnej liczby osób, którym udzielono pomocy lub które skorzystały z pomocy.

Darowizny przekazywane instytucjom charytatywnym świadczą o większym zainteresowaniu zaspokajaniem pilnych potrzeb, takich jak zdrowie czy żywność, w niektórych bardziej wrażliwych sektorach społeczeństwa niż rozwiązywaniem strukturalnych przyczyn problemów. To prowadzi nas do wniosku, że brakuje pełnego zrozumienia wagi bezpośredniego służenia jednostkom lub społecznościom, a także diagnozowania i proponowania rozwiązań problemów, z którymi się borykają.

Należy pilnie podnieść świadomość społeczną na temat tej sytuacji, zanim finansowanie, a tym samym organizacje zajmujące się badaniami naukowymi i technologicznymi, całkowicie zniknie. Chociaż kluczowe jest, aby wsparcie docierało bezpośrednio, ta nierównowaga interesów darczyńców ogranicza potencjał społeczeństwa obywatelskiego do wpływania na zmiany polityki publicznej, które rozwiązują podstawowe przyczyny problemów.