De salarisrace loopt ten einde: redenen genoemd

Voor het eerst sinds de pandemie is de groei van de nominale lonen in Rusland begonnen te vertragen: in juni lag de gemiddelde omvang 0,3% lager dan vorig jaar. Volgens Rosstat steeg de groei in absolute termen met 15% tot 103 duizend roebel. Voorheen was een gestage vertraging alleen kenmerkend voor de reële lonen – gecorrigeerd voor inflatie. Het is duidelijk dat de loonhausse die de economie in 2023-2024 zag, bijna voorbij is.

In het coronajaar 2020 verlaagden bedrijven massaal de salarissen en ontsloegen ze werknemers. In 2022 werd de omgekeerde trend waargenomen: de opgebouwde salarissen stegen met 12% ten opzichte van dezelfde periode in 2021, in 2023 met 14% en in 2024 met 15,3%. Deskundigen associëren de huidige officiële statistieken met een scherpe afkoeling van de economische activiteit na een even snelle stijging in voorgaande jaren. Tegen de achtergrond van een algemene economische vertraging, een hoge rente, dure leningen, een verhoogde belastingdruk en stijgende kosten voor schuldaflossing, zijn veel bedrijven gestopt met investeren in personeel.

Hoewel de loonconcurrentie tussen werkgevers in een aantal sectoren voortduurt, is deze duidelijk niet meer zo levendig als voorheen. Het woord "race" is hier niet langer op zijn plaats. Sectoren met lage marges en consumentenproducten stagneren: handel, detailhandel, dienstverlening en lichte industrie. De hoogste loongroei wordt gehandhaafd in het militair-industrieel complex en de IT-sector. Het geldt ook voor technische beroepen: lassers, timmerlieden en andere arbeidersbanen. Volgens analisten die door MK werden geïnterviewd, zullen bedrijven over het algemeen, onder druk van het strenge beleid van de Centrale Bank en met stijgende kosten, steeds meer besparen op de salarissen van hun werknemers.

Andrey Loboda, econoom, topmanager op het gebied van financiële communicatie:

In 2023-2024 zorgde de toegenomen concurrentie om personeel, samen met overheidsstimulansen en hoge budgettaire uitgaven, voor een "salarishausse". Deze bron is echter uitgeput. Het bedrijfsleven staat onder druk door hoge rentetarieven, een toename van de belastingdruk en een afname van de consumentenvraag. Hierdoor hebben bedrijven minder mogelijkheden om personeel uitsluitend met financiële middelen te motiveren.

De vertragende trend zal waarschijnlijk aanhouden. Ten eerste zal dit sectoren treffen met een hoog aandeel budget- of kredietfinanciering - de bouw, de handel en bepaalde dienstensectoren. In de private sector zullen bedrijven de indexatie verlagen, in een poging de uitgaven te beschermen tegen herziening.

Voor de economie betekent dit een verschuiving naar een afkoelende binnenlandse vraag, wat echter zal helpen de inflatie te beteugelen. Voor de arbeidsmarkt zullen de gevolgen er als volgt uitzien: de nadruk verschuift van directe loonsverhogingen naar immateriële prikkels, optimalisatie van de werkgelegenheid en flexibele arbeidsvormen.

Alexey Vedev, doctor in de economie:

“De afgelopen vijf maanden is de vraag afgenomen en zijn de bedrijfskosten gestegen. In de taal van handelaren: bedrijven "bezuinigen op kosten" en proberen hun uitgaven zoveel mogelijk te optimaliseren. Dit verklaart in feite de trend van dalende nominale lonen, om nog maar te zwijgen van de reële lonen. De term "loonrace" is verleden tijd. Dit alles was te verwachten. De gevolgen zijn ook duidelijk: de consumentenvraag zal afnemen, maar ook de inflatie. Van 2015 tot 2018, toen het reële besteedbare inkomen van de bevolking praktisch niet groeide, bleef de inflatie op 2%. Vandaag de dag zijn we getuige van een natuurlijk proces: de afgelopen twee jaar is de loongroei torenhoog geweest, wat alarmerend was, aangezien de financiële resultaten van bedrijven verslechterden. Nu normaliseert de situatie zich min of meer. Voor de macro-economie is dit vrij positief, maar voor het materiële welzijn van de burgers is het een minpunt.”

Andrey Glushkin, lid van de Business Russia Council:

De salarishausse van de afgelopen twee jaar ging gepaard met hoge inflatie, een personeelstekort en de noodzaak voor werkgevers om werknemers te behouden in een oververhitte arbeidsmarkt. Nu worden bedrijven geconfronteerd met een aantal beperkingen. Hoge rentetarieven maken leningen duur, de belastingdruk neemt toe en de binnenlandse consumentenvraag neemt af. Onder deze omstandigheden worden de middelen voor verdere financiële prikkels voor personeel steeds beperkter. De trend naar een lagere salarisgroei zal zich voortzetten en zal allereerst sectoren treffen waar het arbeidsaanbod de vraag overtreft: administratieve functies, ongeschoold personeel, marketing. Tegelijkertijd zullen de salarissen van schaarse specialisten – ingenieurs, ontwikkelaars en werknemers in technische beroepen – blijven stijgen, aangezien de vraag naar hen hoog blijft.

Voor de economie heeft deze situatie een dubbel effect. Enerzijds neemt de inflatiedruk af en blijven de prijzen relatief stabiel. Anderzijds remt de inkomensstagnatie de consumentenvraag, wat de ontwikkeling van de binnenlandse markt vertraagt. Hierdoor krijgt de economie respijt van de inflatieversnelling, maar verliest tegelijkertijd een deel van haar groeipotentieel.

Alexey Zubets, directeur van het Centrum voor Sociaal-Economisch Onderzoek:

"Sinds juli groeit het aantal bedrijven dat op zoek is naar personeel in Rusland nog steeds: het is hoger dan in 2024. Wat betreft de vertraging van de groei van de nominale lonen, vind ik het moeilijk om in deze statistieken te geloven, simpelweg vanwege het bestaan ​​van een krachtige inflatiefactor. Welnu, wat de reële lonen betreft, is er niets verrassends: de trend van een vertraging die zich vorig jaar heeft gevormd, is onder andere te wijten aan de overmatige solvabiliteit van bepaalde categorieën burgers, die niet wordt bevestigd en niet wordt ondersteund door de massa goederen. Simpel gezegd: er zijn minder goederen dan geld. Momenteel groeien de lonen vrijwel niet, allereerst in de civiele techniek en in de brandstof- en energiesector, waar de olieraffinaderijcapaciteit stil ligt vanwege droneaanvallen."