Pensioen op 64 jaar vanaf 2026, maar quota worden afgeschaft: hoe de hervorming eruit zal zien

Met de komst van de Begrotingswet 2026 is het onvermijdelijk om over pensioenen te praten. De regering bereidt een pakket veranderingen voor volgend jaar voor die gevolgen kunnen hebben voor miljoenen werknemers.

Het pakket omvat onder meer een mogelijke nieuwe regeling voor de ontslagvergoeding, een aangepaste pensioenleeftijd en nieuwe opties voor mensen die vervroegd met pensioen willen gaan.

Het onderliggende idee is om het systeem flexibeler te maken en meer opties te bieden aan degenen die op het punt staan ​​te stoppen, zonder de getroffen overheidsfinanciën in gevaar te brengen. Om deze reden blijft de weg naar financiering echter vol onduidelijkheden.

TFR in aanvullende fondsen voor nieuwe aanwervingen

Laten we beginnen met het eerste voorstel. Vanaf 2026 mag de ontslagvergoeding van nieuwe medewerkers, in tegenstelling tot wat aanvankelijk werd voorgesteld, niet langer bij het bedrijf blijven, maar automatisch worden overgemaakt naar een pensioenfonds .

Iedereen die wordt aangenomen, heeft zes maanden de tijd om te zeggen of hij of zij de ontslagvergoeding wil behouden zoals die nu is. Anders wordt deze overgeheveld naar de aanvullende pensioenvoorziening .

Het heet 'omgekeerde stilzwijgende toestemming': je hoeft niets te doen om deel te nemen, maar je moet expliciet te horen krijgen dat je niet wilt deelnemen. De overheid wil op deze manier meer mensen stimuleren om een ​​aanvullend pensioen op te bouwen , naast hun openbare pensioen. Dit is een manier om extra financiële steun te krijgen wanneer ze met pensioen gaan, aangezien de staatspensioen alleen, in het beste geval (in het slechtste geval zie je helemaal geen pensioen), het risico loopt niet voldoende te zijn.

Quota 41 met vervroegd pensioen: is het de moeite waard?

Onder de besproken hypothesen bevindt zich ook een nieuwe manier, de zogenaamdeQuota 41 , om vervroegd met pensioen te gaan: uittreding is mogelijk bij 41 jaar bijdragen en een leeftijd van ten minste 62 jaar.

In ruil daarvoor zou de maandelijkse toelage echter evenredig worden verlaagd , afhankelijk van de mate waarin het pensioen wordt vervroegd ten opzichte van de normale vereisten.

Het is nog niet duidelijk hoe de korting op de uitkering wordt berekend: het is nog de vraag of het een vast of variabel percentage zal zijn, en hoeveel invloed het jaarlijks op de voorschotbetaling zal hebben. Het is ook onduidelijk of er soepelere regels zullen worden ingevoerd voor mensen met een laag gezinsinkomen, om de meest kwetsbaren niet te benadelen.

Vaarwel quota, wat nu?

Maar de richting die uit de technische discussies naar voren komt, is om het quotasysteem geleidelijk af te schaffen , omdat het te duur en ingewikkeld is. Wat bijvoorbeeld Quota 103 betreft, overweegt de regering om het niet opnieuw in te voeren omdat het te weinig wordt gebruikt, terwijl de optie voor vrouwen behouden moet blijven, zelfs als de bedragen te laag zijn.

Een van de maatregelen die vrijwel zeker zal worden bevestigd, is de zogenaamde Giorgetti-bonus . Degenen die al voldoen aan de voorwaarden om hun baan op te zeggen, maar besluiten te blijven werken, ontvangen op hun loonstrook het deel van de premies dat normaal gesproken aan het INPS zou worden betaald (ongeveer 9% van hun salaris).

De regering wil een eenvoudiger en duurzamer mechanisme creëren dat meer keuzevrijheid en minder rigiditeit rondom pensioen mogelijk maakt, zonder de staatsbegroting al te zwaar te belasten. Dit is natuurlijk niet de definitieve hervorming die de Fornero-wet zal intrekken, maar eerder een tussenstap die in de loop der jaren kan worden geconsolideerd.

Mogelijke stop op automatische leeftijdsverhoging

Een andere gevoelige kwestie betreft de koppeling tussen pensioen en levensverwachting. Momenteel bepaalt de wet dat naarmate we ouder worden, ook de pensioenleeftijd stijgt. Vanaf 2027 zou het dus, zonder wijzigingen, langer duren om in aanmerking te komen voor ouderdomspensioen of vervroegd pensioen.

De regering overweegt de pensioenleeftijd te verhogen om werkenden niet te dwingen langer te blijven dan verwacht. Het stoppen van deze golf heeft echter een prijs : zo'n 300 miljoen euro per jaar .

Om de uitgaven te beheersen, worden ook kleine vertragingen van een of twee maanden overwogen. Zo kunnen de kosten worden gespreid zonder dat dit grote gevolgen heeft voor de staatsbegroting.

Vervroegd pensioen op 64-jarige leeftijd met behulp van ontslagvergoeding

Er worden ook economische oplossingen overwogen om mensen die vervroegd met pensioen willen gaan, in staat te stellen. Om met 64 jaar met pensioen te gaan, moeten bepaalde regels worden gevolgd. De belangrijkste is dat u minimaal 25 jaar aan pensioenbijdragen moet hebben en dat het pensioenbedrag een minimumdrempel moet overschrijden , berekend als een veelvoud van de socialezekerheidsuitkering. U kunt daarom alleen vervroegd met pensioen gaan als uw toekomstige pensioen een basisniveau van financiële zekerheid garandeert.

Om deze optie minder belastend te maken, bevat de volgende begrotingswet voordelen voor vrouwen met kinderen . Verder wordt overwogen om de toegang uit te breiden naar degenen die een deel van hun premie betaalden onder het oude omslagstelsel. In dat geval zou het pensioen echter volledig worden berekend volgens de contributiemethode, wat doorgaans resulteert in een lager pensioen.

Om te voorkomen dat er ineens een enorme toestroom van aanvragen ontstaat, wordt er gedacht aan het invoeren van ' vensters ': mensen die aan de voorwaarden voldoen, moeten dan een of twee maanden wachten voordat ze daadwerkelijk kunnen vertrekken.

Er is ook nog een ander voorstel: het toestaan ​​van het gebruik van de ontslagvergoeding (TFR) die bij het INPS is gereserveerd om het pensioen aan te vullen en de vereiste minimumdrempel te bereiken. Maar de vakbonden zijn niet blij met dit voorstel: ze vrezen dat de ontslagvergoeding, oorspronkelijk bedoeld als uitgesteld salaris dat aan het einde van de dienstbetrekking moet worden geïnd, zal worden verdraaid en gebruikt om gaten in het systeem te dichten.

Aftrekbaarheid pensioenfondsen en nieuwe voordelen

Om meer mensen, met name jongeren, te overtuigen om geld opzij te zetten in een pensioenfonds, wil de overheid deze optie fiscaal aantrekkelijker maken. Momenteel is er iets meer dan € 5.000 per jaar aftrekbaar van de belasting : als deze grens wordt verhoogd, hebben degenen die meer storten direct voordeel bij hun belastingaangifte. Momenteel neemt minder dan een derde van de mensen onder de 35 jaar deel aan een aanvullend fonds.

Is er geld voor deze veranderingen?

Het verlagen van de boetes onder Quota 41 en het stopzetten van de verhoging van de pensioenleeftijd heeft een prijs. En die prijs wordt uiteraard betaald door de overheidsfinanciën . Beleidsmakers proberen nu uit te zoeken hoe ze de kosten van de nieuwe maatregelen kunnen dekken zonder onze begrotingen te overbelasten. Een van de opties die wordt overwogen, is de oprichting van ad-hocfondsen om de transitie te beheren.

Eind 2024 bedroegen de pensioenuitgaven € 364 miljard, een stijging van 2,5% ten opzichte van het voorgaande jaar. De ouderdoms- en arbeidsongeschiktheidspensioenen stegen het sterkst, terwijl het aantal vervroegde uittredingen aanzienlijk daalde : in de eerste zes maanden van 2025 werden er minder dan 98.000 uitgekeerd, vergeleken met ruim 118.000 in dezelfde periode van 2024. De uitgaven zullen in de toekomst zwaarder blijven wegen op het bbp: schattingen wijzen op 15,7% in 2030 en 17,1% in 2040, wanneer de babyboomgeneratie met pensioen gaat.

Ondertussen blijft de effectieve gemiddelde pensioenleeftijd stijgen : in 2024 bedroeg deze 64,8 jaar . Vergeleken met 1995 werken mensen gemiddeld zeven jaar langer .