Kan machinaal geteelde sla de Canadese afhankelijkheid van Amerikaanse groenten verminderen? Deze boer gokt erop.

Nu Canada's afhankelijkheid van Amerikaanse producten steeds meer op de voorgrond treedt, heeft een boer uit Ontario een goed idee: lokaal geteelde producten die het hele jaar door verkrijgbaar zijn, geteeld met behulp van kunstmatige intelligentie en automatisering.

In een uitgestrekte kas van twee hectare, verscholen in een houten rode schuur in King City, Ontario, deelde de enthousiaste Jay Willmot, boer en ondernemer, zijn visie.

"Vanaf het zaaien, tot aan de oogst en het verpakken, komt er niemand aan dit gewas", zei hij terwijl hij naar rijen en rijen slascheuten keek.

In plaats daarvan doen AI en machines, die miljoenen dollars kosten, het werk; het gezoem en geklik van transportbanden, haken en hendels vult de ruimte die ooit deel uitmaakte van de paardenboerderij van zijn familie.

Willmot richtte zijn bedrijf Haven Greens op om de Canadese winter en een hele reeks obstakels waarmee boeren te maken krijgen – van hoge arbeidskosten tot onvoorspelbaar weer – het hoofd te bieden. Hij is niet de enige; federale en provinciale overheden hebben stimuleringsmaatregelen genomen om automatisering te stimuleren.

Toch zijn er deskundigen die waarschuwen voor voorzichtigheid. Volgens hen kan grootschalige acceptatie onbedoelde gevolgen hebben.

Sla dichtbij huis

Zelfs zonder AI zou een traditionele kas, of een verticale boerderij, het probleem van jaarrond groeien hebben opgelost. Het is een weg die velen kiezen; alleen al de Canadese kasslaproductie is de afgelopen tien jaar verviervoudigd, aldus Statistics Canada .

Willmot zei dat automatisering en kunstmatige intelligentie hem in staat stellen om de hoeveelheid sla die hij kan telen te maximaliseren en tegelijkertijd de arbeidskosten te verlagen. Arbeidskosten zijn doorgaans de grootste operationele kostenpost voor een kasteelt.

Het bedrijf maakt ook gebruik van zonne-energie, regenwater en andere "energiezuinige systemen" om de kosten laag te houden, zei hij. En hij zegt dat de AI veel van de verspilling die gepaard gaat met giswerk, wegneemt.

"We hebben sensoren die temperatuur, lichtintensiteit, luchtvochtigheid en luchtdruk meten. Alles in deze kas wordt geautomatiseerd door die centrale computer om optimale groeiomstandigheden te creëren", voegde hij eraan toe.

Het bedrijf zegt dat de kas meer dan 4000 kilo sla per dag produceert. Deze wordt verkocht via de Ontario Food Terminal en rechtstreeks aan een aantal onafhankelijke supermarkten.

Willmot streeft naar een betrouwbaar product dat niet over het hele continent hoeft te reizen om in de winkels te belanden.

"Ik was die oude, slijmerige, stinkende sla helemaal zat", zei hij. Toen Californië, waar de meeste sla uit Ontario vandaan komt, in 2022 werd getroffen door droogte en ziekte, bereikten de slaprijzen een recordhoogte.

"We hebben dit in het hele land nodig, zodat we lokale voedselsystemen kunnen bouwen met een inherente voedselsoevereiniteit, die voedselonzekerheid bestrijden en onze lokale gemeenschappen kunnen voeden", betoogde hij.

Zelfs met de "tientallen miljoenen dollars" aan opstartkosten voor de aangepaste machines en AI-technologie, berekent Willmot dat hij met dit model winst kan maken en tegelijkertijd de verkoopprijs "concurrerend" kan houden.

Minder afhankelijkheid van landarbeiders

Het is een businesscase waar provinciale en federale overheden op rekenen.

Zelfs voordat de handelsspanningen de afhankelijkheid van Canada van Amerikaanse producten weer in de schijnwerpers zetten, werd er al gestreefd naar het stimuleren van landbouwtechnologie om Canada zelfvoorzienender te maken.

In Ontario bijvoorbeeld, heeft de overheid in 2021 $ 547.720 toegekend aan Great Lakes Greenhouses Inc., een bedrijf in het hart van Leamington, Ontario – uitgeroepen tot Noord-Amerika's kashoofdstad vanwege de hoogste kassendichtheid van het continent. Het geld was bedoeld om het bedrijf te helpen bij het testen van een systeem voor kunstmatige intelligentie waarmee "kassenexploitanten op afstand komkommers en aubergines kunnen telen, waardoor persoonlijk contact wordt verminderd", aldus een provinciaal persbericht.

British Columbia heeft ook een On-Farm Technology Adoption Program , dat kostendelende financiering biedt voor arbeidsbesparende technologieën zoals autonome wiedmachines, oogstmachines en sorteermachines.

Het land is sterk afhankelijk van tijdelijke buitenlandse arbeidskrachten voor landarbeid. Bijna de helft van de mensen die in de Canadese landbouwsector werken, had in 2022 een seizoensbaan, volgens Statistics Canada. Willmot denkt dat automatisering deze leemte kan opvullen.

Maar volgens Kelly Bronson, Canada's onderzoeksleerstoel voor wetenschap en samenleving, moet er zorgvuldig worden nagedacht over de impact op migrantenarbeiders.

"Deze oplossing voor het arbeidsaanbod brengt allerlei ethische problemen met zich mee, omdat deze werknemers vaak zeer slecht betaald krijgen en in onzekere banen werken, zonder dat er een juridische infrastructuur is die hen ondersteunt", aldus Bronson, die onderzoek heeft gedaan en migrantenboeren heeft geadviseerd.

"Velen van hen zijn echt afhankelijk van dit inkomen. We moeten nadenken over de gevolgen van het verdringen van de toch al meest gemarginaliseerde actoren."

Willmot is echter van mening dat Canada's afhankelijkheid van buitenlandse werknemers een deel van het probleem is.

"Wij vinden het heel belangrijk om de mensen die hier zijn te ondersteunen," zei hij. "Ik ben er tien van de tien keer blij mee dat ik mensen die bij ons in de buurt wonen een goedbetaalde baan kan geven." Het bedrijf zegt 35 fulltime medewerkers te hebben aangenomen.

Een oproep tot een nadere blik

Bronson, die zich specifiek heeft verdiept in de groei en impact van landbouwtechnologie, erkent de opwinding rond voedselsoevereiniteit te midden van een "geopolitieke tarievenoorlog".

Maar ze maant tot voorzichtigheid, zelfs met de zonnepanelen van het bedrijf, het regenwatergebruik, de teruggewonnen emissies en de bredere belofte van netto-nuluitstoot.

"Als je nadenkt over de energiekosten voor het in stand houden van een indoor farming-omgeving, dan zijn die behoorlijk hoog. En zelfs als je AI breder bekijkt, weten we nu wat de milieukosten zijn in termen van dataopslag, de energiekosten, de klimaatimpact in termen van data en opslagfaciliteiten."

Ze roept op tot gedetailleerd, onafhankelijk onderzoek naar het gebruik en de impact van het automatiserings- en AI-model in de Canadese voedselsystemen, om de beweringen van de voorstanders ervan te testen.

Onderzoekers van de Universiteit van Cambridge waarschuwen in een artikel in Nature Machine Intelligence uit 2022 ook voor mogelijke risico's van de snelle inzet van AI in de landbouw. ​​Hierbij valt te denken aan onbedoelde storingen en onbedoelde gevolgen.

"Ik denk dat dit de toekomst is", aldus Rozita Dara, directeur van het initiatief Kunstmatige Intelligentie voor Voedsel aan de Universiteit van Guelph. Maar ook zij dringt er bij de sector en overheden op aan om na te denken over wie er baat kan hebben bij deze vaak kostbare technologie.

"We moeten rekening houden met kleinere bedrijven, omdat we willen dat zij in deze situatie goed kunnen functioneren en floreren."

Terug in King City heeft Willmot vertrouwen in zijn visie. De derde generatie boer, tevens advocaat, is zich er terdege van bewust dat de Canadese boeren ouder worden en dat de nieuwe generatie niet staat te popelen om de fakkel over te nemen. Naar verwachting zal tegen 2033 40 procent van de Canadese boeren met pensioen gaan, en volgens cijfers van Statistics Canada heeft 66 procent geen opvolgingsplan.

We willen "jongeren laten zien dat er interessante dingen gebeuren in de landbouw. ​​En we hebben meer mensen nodig die voedsel voor Canada gaan verbouwen", aldus zijn pitch.