Rubio rozmawia z rosyjskim przywódcą Ławrowem w obliczu rosnącego napięcia na Ukrainie

KUALA LUMPUR, Malezja — KUALA LUMPUR, Malezja (AP) — Sekretarz stanu USA Marco Rubio i jego rosyjski odpowiednik spotkali się w czwartek w Malezji. Ich celem było zaostrzenie się napięć między krajami w związku z nasileniem się ataków Moskwy na Ukrainę oraz zastanowienie się, czy przywódca Rosji poważnie myśli o zawarciu porozumienia pokojowego.

Rubio i minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow przeprowadzili rozmowy w Kuala Lumpur na marginesie dorocznego Forum Regionalnego Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej , w którym uczestniczy 10 członków ASEAN i ich najważniejsi partnerzy dyplomatyczni, w tym Rosja, Chiny, Japonia, Korea Południowa, państwa europejskie i Stany Zjednoczone

Spotkanie trwało około 50 minut. Widziano, jak Rubio puszczał oko do Ławrowa, gdy reporterzy krzyczeli pytania, które obaj ignorowali.

Spotkanie było ich drugim spotkaniem od czasu objęcia urzędu przez Rubio, choć rozmawiali już kilkakrotnie telefonicznie. Ich pierwsze spotkanie odbyło się w lutym w Rijadzie w Arabii Saudyjskiej, gdy administracja Trumpa chciała sprawdzić gotowość Rosji i Ukrainy do zawarcia pokoju.

Czwartkowe spotkanie odbyło się wkrótce po tym, jak Stany Zjednoczone wznowiły dostawy broni obronnej na Ukrainę po przerwie, rzekomo przeznaczonej na przegląd krajowych zapasów amunicji przez Pentagon. Decyzja ta została przyjęta z zadowoleniem w Moskwie.

Wznowienie działań wojennych nastąpiło w czasie, gdy Rosja nasila ataki powietrzne na Ukrainę , a prezydent USA Donald Trump jest coraz bardziej sfrustrowany postawą prezydenta Rosji Władimira Putina.

„Putin nie traktuje ludzi właściwie” – powiedział Trump podczas wtorkowego posiedzenia gabinetu, wyjaśniając zmianę decyzji o wstrzymaniu obrad. „To zabija zbyt wielu ludzi. Dlatego wysyłamy na Ukrainę broń obronną i wyraziłem na to zgodę”.

Rubio spotkał się również z innymi ministrami spraw zagranicznych, w tym z wieloma krajami, na których terytorium mają zostać nałożone cła już 1 sierpnia. Groźba wprowadzenia ceł może przyćmić pierwszą oficjalną wizytę głównego dyplomaty w Azji w momencie, gdy Stany Zjednoczone starają się zacieśnić relacje z państwami Indo-Pacyfiku, aby przeciwdziałać rosnącym wpływom Chin w tym regionie.

Rubio starał się rozwiać obawy, prowadząc rozmowy grupowe z ministrami spraw zagranicznych ASEAN.

„Region Indo-Pacyfiku pozostaje centralnym punktem amerykańskiej polityki zagranicznej” – powiedział. „Kiedy słyszę w wiadomościach, że Stany Zjednoczone lub świat mogą być rozproszone przez wydarzenia w innych częściach planety, powiedziałbym, że rozproszenie uwagi jest niemożliwe, ponieważ jesteśmy głęboko przekonani i wierzymy, że ten wiek i historia następnych 50 lat w dużej mierze zostaną napisane tutaj, w tym regionie”.

„Są to relacje i partnerstwa, które zamierzamy nadal rozwijać, nie zabiegając o zgodę ani pozwolenie żadnego innego podmiotu w tym regionie świata” – powiedział Rubio, najwyraźniej odnosząc się do Chin.

W poniedziałek i środę Trump powiadomił kilka krajów , że zostaną obciążone wyższymi cłami, jeśli nie podpiszą umów handlowych ze Stanami Zjednoczonymi. Wśród nich znajduje się osiem z dziesięciu państw członkowskich ASEAN.

Urzędnicy Departamentu Stanu USA stwierdzili, że kwestie taryf celnych i handlu nie będą głównym tematem spotkań Rubio. Republikańska administracja Trumpa ma nadzieję, że priorytetem będzie bezpieczeństwo morskie na Morzu Południowochińskim , gdzie Chiny stają się coraz bardziej agresywne wobec swoich mniejszych sąsiadów , a także zwalczanie przestępczości transnarodowej.

Jednak Rubio może mieć trudności z uniknięciem problemu taryf, który irytuje niektórych najbliższych sojuszników i partnerów Waszyngtonu w Azji, w tym Japonię, Koreę Południową i większość członków ASEAN, które, jak twierdzi Trump, będą musiały zmierzyć się z taryfami w wysokości 25%, jeśli nie dojdzie do porozumienia.

Rubio spotkał się również z premierem Malezji Anwarem Ibrahimem, który ostrzegł, że globalny handel jest wykorzystywany jako broń do wywierania presji na słabsze państwa. Anwar wezwał w środę blok do wzmocnienia handlu regionalnego i zmniejszenia zależności od mocarstw zewnętrznych.

Danny Russel, wiceprezes Asia Society Policy Institute i były zastępca sekretarza stanu ds. Azji Wschodniej i Pacyfiku w administracji Obamy, stwierdził, że „argumenty Rubia dotyczące zagrożenia ze strony Chin nie znajdą oddźwięku wśród urzędników, których przemysły ucierpiały z powodu taryf wynoszących 30–40%.

Kiedy Anwar powiedział, że „ASEAN podejmie wyzwania 'jako zjednoczony blok', nie miał na myśli chińskiego przymusu, lecz amerykańskie cła”, zauważył Russel.

Spośród państw ASEAN Trump zapowiedział nałożenie ceł na niemal wszystkie 10 państw członkowskich bloku.

Trump wysłał w środę listy z taryfami celnymi do dwóch kolejnych państw członkowskich ASEAN: Brunei, którego import będzie objęty stawką 25%, oraz Filipin, gdzie stawka wynosi 20%. W tym tygodniu cła obejmą również Kambodżę (36%), Indonezję (32%), Laos (40%), Malezję (25%), Mjanmę (40%) i Tajlandię (36%).

Wietnam niedawno zgodził się na umowę handlową przewidującą 20% cła na import, podczas gdy Singapur nadal stoi w obliczu 10% cła nałożonego w kwietniu. Administracja Trumpa zabiegała o poparcie większości krajów Azji Południowo-Wschodniej, próbując osłabić lub przynajmniej złagodzić dążenia Chin do dominacji w regionie.

W Kuala Lumpur Rubio prawdopodobnie spotka się osobiście z chińskim ministrem spraw zagranicznych podczas swojej 36-godzinnej wizyty.

Chiński minister spraw zagranicznych Wang Yi jest weteranem takich spotkań i „biegłym znawcą zasad i konwencji ASEAN”, podczas gdy Rubio „jest nowicjuszem, który próbuje sprzedać przesłanie „Ameryka na pierwszym miejscu” głęboko sceptycznie nastawionej publiczności” – zauważył Russel.

Nadal istnieją poważne problemy w stosunkach z Chinami, w tym kwestie handlu, praw człowieka, militaryzacji Morza Południowochińskiego i wsparcia Chin dla Rosji na Ukrainie.

Przedstawiciele USA nadal oskarżają Chiny o uzupełnianie dostaw i modernizację rosyjskiego sektora przemysłu zbrojeniowego, co pozwala temu państwu na produkcję dodatkowej broni, która może zostać użyta do ataku na Ukrainę.

Wcześniej w czwartek Rubio podpisał z ministrem spraw zagranicznych Malezji memorandum w sprawie cywilnej energetyki jądrowej, co utoruje drogę do negocjacji bardziej formalnej umowy o współpracy nuklearnej, znanej jako porozumienie 123, od fragmentu prawa USA zezwalającego na takie programy.

Umowy te pozwalają rządowi USA i amerykańskim firmom współpracować i inwestować w cywilne programy energetyki jądrowej w innych krajach, pod ścisłym nadzorem.

___

W przygotowaniu tego raportu pomogła Eileen Ng.