Od 2000 r. udział branży w gospodarce zmniejszył się o sześć punktów procentowych.

Przemysł wytwórczy traci na znaczeniu w hiszpańskiej gospodarce od przełomu wieków. Najpierw relokacje, a następnie rozwój usług, zmniejszyły udział tej działalności w dochodach kraju o sześć punktów procentowych, do 11,8% wartości dodanej brutto (WDB), daleko od celu Komisji Europejskiej wynoszącego 20%.

Aby przyspieszyć procesy reindustrializacji, które wciąż nie odwrócą tego trendu, kluczowe będzie zwiększenie wydajności przemysłowej w oparciu o dwa filary: digitalizację i transformację energetyczną, zgodnie z badaniem Adaptacja hiszpańskiego przemysłu wytwórczego do scenariusza energetycznego i transformacji cyfrowej , opublikowanym przez Fundację BBVA i Walencki Instytut Badań Ekonomicznych (IVIE).

Udział przemysłu wytwórczego w Hiszpanii jest niższy niż średnia europejska, która wynosi 15,6%, przy znacznie mniejszym spadku. „Jest to powszechny trend we wszystkich krajach uprzemysłowionych, ponieważ zaawansowane usługi oferują większe możliwości wzrostu i innowacji” – wyjaśnia profesor Juan Fernández de Guevara z Ivie, współautor raportu wraz z Joaquínem Maudosem i Maríą Dolores. W przypadku Hiszpanii jest to jeszcze bardziej widoczne ze względu na silne zaangażowanie gospodarki w sektor usług, głównie turystykę i hotelarstwo.

Spadkowy trend w przemyśle przekłada się bezpośrednio na zatrudnienie. Obecnie sektor wytwórczy zatrudnia ponad 2,17 mln osób, co stanowi 9,9% miejsc pracy w kraju. Jednak od początku stulecia, kiedy odsetek ten wynosił 17,3%, sektor ten stracił 723 500 pracowników, co stanowi spadek o 25%. Wskaźnik zatrudnienia jest o trzy punkty procentowe niższy od średniej europejskiej.

W tym okresie zlikwidowano 723 500 miejsc pracy, co stanowi spadek o 25%.

Jednym z często podawanych powodów, dla których w Hiszpanii kładzie się większy nacisk na przemysł, jest wyższa wydajność pracy w tym sektorze niż w sektorze usług. Fernández de Guevera zwraca jednak uwagę, że wyższa wydajność pracy w przemyśle w porównaniu z usługami nie występuje w przypadku usług zaawansowanych. Mówiąc konkretnie, pod względem całkowitej produktywności czynników produkcji (TFP), wskaźnika mierzącego efektywność produkcyjną kapitału i pracy, sektor przetwórczy jest o 6% mniej produktywny niż sektor usług.

„Musimy jasno powiedzieć, że nie wszystkie sektory produkcyjne oferują wysoką produktywność. Musimy skupić się na odpowiednich sektorach” – komentuje. Na przykład, całkowita produktywność (TFP) sektora środków transportu, najbardziej produktywnego, jest 3,6 razy wyższa niż w sektorach o najniższym poziomie TFP, takich jak przemysł spożywczy, napoje i tytoniowy.

W 2022 r. (najnowsze dostępne dane z informacjami szczegółowymi) cztery branże odpowiadały za prawie 60% produkcji przemysłowej w Hiszpanii: przemysł rolno-spożywczy (19,4%), metalurgia i wyroby metalowe (12,7%), chemikalia i farmaceutyka (12,1%) oraz produkcja sprzętu transportowego (11,8%).

Co więcej, wydajność produkcji w Hiszpanii jest o 5,4% niższa od średniej europejskiej, a różnica ta wzrasta do 29% w porównaniu z Niemcami i do 16% w porównaniu z Francją.

Naukowcy z Ivie twierdzą, że cyfryzacja i transformacja energetyczna mogą odwrócić tę sytuację.

Raport podkreśla istotną rolę cyfryzacji w reindustrializacji, ponieważ wydajność produkcyjna w sektorach produkcyjnych o wysokim stopniu cyfryzacji jest ponad dwukrotnie wyższa niż w sektorach mniej intensywnych. Jednak hiszpański sektor wytwórczy, w porównaniu ze średnią europejską, w mniejszym stopniu opiera się na technologiach informacyjno-komunikacyjnych (ICT), co wskazuje na niższy poziom rozwoju technologicznego.

Ponadto w dokumencie zauważono, że przemysł jest drugim co do wielkości konsumentem energii w Hiszpanii, i zasugerowano, że jeśli transformacja energetyczna zostanie wdrożona skutecznie, może stać się katalizatorem ożywienia przemysłu.