Komisarze UE przyjmują propozycję budżetu na lata 2028–2034, przeznaczając na ten cel dwa biliony euro

Kolegium Komisarzy UE przyjęło wniosek dotyczący Wieloletnich Ram Finansowych na kolejne siedem lat ( 2028–2034 ). Ogłosił to komisarz ds. budżetu, Piotr Serafin, podczas przesłuchania przed Komisją Budżetową Parlamentu Europejskiego. „Następne Wieloletnie Ramy Finansowe będą ambitnym budżetem UE, z łączną alokacją w wysokości 2 bilionów euro” – wyjaśnił komisarz, dodając, że program będzie koncentrował się „na trzech kluczowych funkcjach”: „wsparciu dla państw członkowskich poprzez krajowe i regionalne plany partnerstwa; wsparciu dla beneficjentów i przedsiębiorstw poprzez Fundusz na rzecz Konkurencyjności; oraz wsparciu dla partnerów poprzez Globalny Program na rzecz Europy”.

Nowa struktura budżetu UE obejmuje pojedynczy scentralizowany fundusz dla każdego kraju , który łączy środki Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) i Polityki Spójności , a także nowe „zasoby własne”, które obejmują w szczególności nowe europejskie „podatki” od tytoniu , odpadów elektronicznych, zysków dużych przedsiębiorstw i emisji (ETS), a także część „climatic border duty” (CBAM).

Europejski Komisarz ds. Budżetu Piotr Serafin (Ansa)

Serafin podkreślił, że proponowana struktura jest „znacznie bardziej uproszczona i elastyczna” niż obecna. Komisarz następnie przedstawił cele, które ma osiągnąć obecna propozycja: uproszczenie, strategia i elastyczność. „Po pierwsze” – powiedział – „ każde euro z budżetu UE musi być łatwo dostępne dla obywateli i projektów, które ma wspierać, i to właśnie rozumiemy przez uproszczenie”. Komisarz ds. budżetu kontynuował: „Po drugie, musi być ono wydawane na rzeczy, które są najważniejsze dla obywateli Europy , w których budżet UE może osiągnąć lepsze rezultaty niż budżety krajowe. To właśnie rozumiemy przez strategię” – dodał Serafin. „Po trzecie, potrzebujemy przestrzeni na reagowanie na nieprzewidziane okoliczności , szybkie działanie w kryzysie lub zmianę priorytetów. To jest elastyczność”.

Propozycja Komisji dotycząca wieloletnich ram finansowych obejmuje utworzenie „specjalnego mechanizmu kryzysowego o potencjale sięgającym prawie 400 miliardów euro . Ponieważ kryzysy są już normą, a nie wyjątkiem” – wyjaśniła Przewodnicząca Wykonawcza UE Ursula von der Leyen , prezentując propozycję na konferencji prasowej. „Chcę jasno powiedzieć: nie jest to mechanizm na zwykłe wydatki, a jedynie opcja na nieprzewidziane zdarzenia, z gwarancjami i jasnymi zasadami jego uruchomienia” – podkreśliła von der Leyen. „Od początku mojego mandatu śledzę kryzysy: najpierw COVID-19 , potem kryzys energetyczny , a potem wojna rosyjska na Ukrainie . Za każdym razem trudno było szybko zareagować, dysponując niezbędnymi środkami finansowymi, ponieważ obecny budżet jest w 90% sztywny . Musieliśmy więc uciec się do artykułu 122, który nie jest optymalny” – wyjaśniła von der Leyen, odnosząc się do klauzuli traktatowej dotyczącej funkcjonowania UE w sytuacjach nadzwyczajnych i podkreślając potrzebę stworzenia specjalnego instrumentu reagowania na kryzysy, które są równie nieprzewidziane, co coraz częstsze.

Według slajdów zaprezentowanych na konferencji prasowej, zaprezentowane dziś Wieloletnie Ramy Finansowe stanowią wkład w wysokości 1,26% PKB państw członkowskich , czyli więcej niż obecny wskaźnik wynoszący około 1,1%. Przewodnicząca Komisji Europejskiej wyjaśniła jednak, że dzięki nowym zasobom własnym przewidzianym w WRF „wkłady państw członkowskich pozostaną stabilne”. Von der Leyen podkreśliła również, że „przegląd” wieloletniego budżetu będzie oczekiwany, gdy kolejne państwa przystąpią do UE w trakcie siedmioletniej kadencji.

Nowy budżet, zgodnie z załączoną notatką, obejmuje zwiększone finansowanie zarządzania migracjami , wzmocnienia granic zewnętrznych UE i bezpieczeństwa wewnętrznego . Na ten cel przeznaczono 34 miliardy euro, czyli trzykrotnie więcej niż w poprzednim budżecie. Państwa członkowskie otrzymają wsparcie Unii, aby móc szybko i skutecznie reagować na zmiany w terenie. Środki te pomogą również państwom członkowskim wzmocnić ich zdolności w zakresie egzekwowania prawa online i offline, wyposażyć straż graniczną w odpowiednie narzędzia do ochrony granic zewnętrznych oraz wdrożyć sprawiedliwy i rygorystyczny system zarządzania migracjami w ramach Paktu o Migracji i Azylu.

Fundusz Społeczno-Klimatyczny , w wieloletnim budżecie na lata 2028–2034, wyniesie około 50 miliardów euro , bez zmian w stosunku do obecnych Wieloletnich Ram Finansowych (WRF). Wysoki rangą urzędnik UE wypowiedział się w ten sposób w odniesieniu do jednego z aspektów nowego siedmioletniego budżetu przedstawionego dzisiaj. Dodał jednak, że fundusz zostanie zintegrowany z planami krajowymi, które stanowią trzon nowych WRF. Wysoki rangą urzędnik dodał również, że warunek praworządności będzie miał zastosowanie do wszystkich funduszy uwzględnionych w budżecie.

„Mam bogate doświadczenie z funduszami europejskimi, a potrzeba uproszczenia i elastyczności jest oczywista. Na przykład śródokresowy przegląd programów spójności stanowi wyraźną odpowiedź na realną potrzebę” – skomentował Raffaele Fitto, wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej, zapytany o to, czy jest zadowolony z roli spójności w przedstawionym budżecie wieloletnim. „Nie było to łatwe zadanie, ale moje dotychczasowe doświadczenie pozwala mi stwierdzić, że wniosek Komisji zostanie omówiony z Parlamentem i Radą, co z pewnością wpłynie na jego poprawę”.