Dług: Fitch obniża rating Francji z powodu niepewności budżetowej

Rozpoczynając jesienne przeglądy agencji ratingowych, Fitch opublikował surową ocenę stanu finansów publicznych w drugiej co do wielkości gospodarce strefy euro, cztery dni po upadku rządu Bayrou i późniejszym powołaniu nowego premiera, trzeciego w ciągu roku. „Upadek rządu podczas głosowania nad wotum zaufania ilustruje fragmentację i rosnącą polaryzację polityki krajowej” – stwierdziła Fitch w oświadczeniu. „Ta niestabilność osłabia zdolność systemu politycznego do wdrażania konsolidacji fiskalnej na szeroką skalę” – dodała amerykańska agencja, uznając za mało prawdopodobne, aby deficyt publiczny spadł poniżej 3% PKB do 2029 roku, ponieważ ustępujący rząd miał nadzieję na przywrócenie Francji standardów europejskich.

Podkreślając „solidność” gospodarki, ustępujący minister gospodarki Éric Lombard powiedział, że „przyjął do wiadomości” decyzję amerykańskiej agencji.

Powołany we wtorek do Matignon, Sébastien Lecornu ściga się z czasem, aby przedstawić na czas budżet na 2026 rok, który uniknie cenzury opozycji, a w szczególności Partii Socjalistycznej, która domaga się cofnięcia reformy emerytalnej i wprowadzenia podatku Zucmana dla osób o najwyższym majątku netto. Rozpoczął również konsultacje z partnerami społecznymi w napiętej atmosferze społecznej, która doprowadzi do strajków i demonstracji międzyzwiązkowych 18 września.

Francja miała wcześniej rating o jeden stopień wyższy, AA-, z negatywną perspektywą, co otworzyło drogę do obniżenia. Nowa ocena ma perspektywę stabilną.

Finanse publiczne Francji należą do najgorzej sytuowanych wśród krajów strefy euro: dług publiczny osiągnął 113,9% PKB na koniec marca (czyli 3 345,4 mld euro), a rząd Bayrou przewidywał, że deficyt osiągnie 5,4% PKB w 2025 roku. Chociaż wzrost może wynieść 0,8%, gospodarka zmaga się z ogólnym brakiem zaufania, jak podaje Francuski Instytut Statystyczny (INSEE).

Agencja Fitch prognozuje, że zadłużenie Francji zamiast się zmniejszyć, będzie nadal rosło i osiągnie 121% PKB w 2027 r., „bez wyraźnej perspektywy stabilizacji w kolejnych latach”, co ograniczy zdolność kraju do reagowania na potencjalne wstrząsy gospodarcze.

W krótszej perspektywie agencja uważa, że ​​zbliżające się wybory prezydenckie w 2027 roku jeszcze bardziej ograniczą pole manewru dla ożywienia finansów publicznych i obawia się, że impas polityczny będzie się utrzymywał. W związku z tym, po 5,5% w 2025 roku, według agencji, Fitch przewiduje, że deficyt utrzyma się powyżej 5% w latach 2026 i 2027, podczas gdy ustępujący rząd liczył na 4,6% w przyszłym roku.

Obniżenie ratingu, mierzącego zdolność Francji do spłaty kolosalnego długu, stanowi punkt zwrotny dla kraju, choć nie powinno mieć to dla Paryża bezpośrednich konsekwencji. Przyznając mu ocenę równą 16/20, agencja Fitch w efekcie obniżyła rating do niższej kategorii, do jakości „wyższej średniej”, w porównaniu z wcześniejszymi ocenami „dobrymi lub wysokimi”, co mogłoby skłonić inwestorów do sprzedaży swoich papierów dłużnych za mniej ryzykowne inwestycje i doprowadzić do podwyżek stóp procentowych. To z kolei dodatkowo zwiększyłoby odsetki płacone przez Francję za spłatę długu, szacowane na około 55 mld euro w 2025 roku. Tymczasem od rozwiązania w czerwcu 2024 roku francuski dług jest już notowany po znacznie wyższej cenie niż dług niemiecki, przewyższając nawet kurs włoski przez jeden dzień, we wtorek.

„Ale tak naprawdę liczy się nie ocena przyznana przez agencje, ale stan finansów publicznych i zdolność państwa do wywiązywania się ze swoich zobowiązań” – podkreśla Lucile Bembaron, ekonomistka z Asterès: „rynki wyciągnęły już wnioski, natomiast ratingi zdają się pozostawać w tyle”.