Zo wil Meloni 2 procent van het BBP in Defensie bereiken zonder meer uit te geven

* Onderzoeker SDA Bocconi en London School of Economics and Political Science

Italië bereidt zich voor om voor het eerst de drempel van 2% van het BBP aan defensie-uitgaven te bereiken. Dit is een doel dat binnen de NAVO is vastgesteld en dat door alle lidstaten wordt gedeeld sinds de top in Wales in 2014.

Toch roept het nieuws, zoals zo vaak in het Italiaanse debat, gepolariseerde reacties op: sommigen roepen om militarisering, anderen vrezen bezuinigingen op de sociale voorzieningen, weer anderen spreken over onderwerping aan externe logica.

Maar deze keer is het scenario anders. Volgens premier Giorgia Meloni en minister van Economie Giancarlo Giorgetti is het niet de bedoeling van Italië om de 2% te bereiken door een netto toename van de uitgaven, maar door een herziening van de defensiebegroting , waarbij op een meer samenhangende en transparante manier een reeks posten wordt heringedeeld die al in de staatsbegroting aanwezig zijn.

Deze keuze is niet zozeer een boekhoudkundige truc, maar weerspiegelt een modernere visie die aansluit bij de realiteit van de nationale veiligheid in de 21e eeuw.

Een nieuw concept van Defensie

Tegenwoordig beperkt defensie zich niet langer tot de traditionele militaire dimensie. Het is een complex systeem, dat gebieden omvat als cyberveiligheid , de bescherming van kritieke infrastructuur , grenscontrole , de strijd tegen desinformatie en energieweerbaarheid .

In al deze sectoren investeert de Italiaanse staat al aanzienlijke middelen, vaak met doelstellingen die volledig samenvallen met defensieve doelstellingen.

Toch worden veel van deze uitgaven momenteel niet meegenomen in de officiële berekeningen van defensie-uitgaven , vanwege de momenteel strengere criteria. Daarom is het uitbreiden van de reikwijdte van de defensieve begroting geen gedwongen maatregel, maar een noodzakelijke update . Het is een poging om de meting aan te passen aan de complexiteit van hedendaagse bedreigingen.

Het is bijvoorbeeld een volkomen verstandige keuze om de kustwachtactiviteiten voor maritieme veiligheid of fondsen voor de bescherming van openbare informatiesystemen op te nemen in de defensie-uitgaven. Dit is geen boekhoudkundige truc , maar een erkenning dat de nationale veiligheid zich tegenwoordig door veel meer aspecten beweegt dan ooit werd gedacht.

De betekenis van 2%

De doelstelling van 2% van het BBP is geen dogma. Het is een politieke en geen technische drempel die aangeeft welke minimale inzet elk land moet leveren om bij te dragen aan de collectieve veiligheid. Italië blijft al jaren onder deze drempel: in 2023 lagen de uitgaven rond de 1,6%. De regering wil nu de leemte opvullen door een methodologische herziening van de begroting, zonder de grote sociale hoofdstukken aan te pakken.

Deze stap is veel meer dan een statistische aanpassing. Het is een politieke daad met een precieze betekenis: Italië is niet langer een aarzelende bondgenoot, maar een betrouwbaar land dat zijn strategische verantwoordelijkheid serieus neemt.

In een Europa waar de onzekerheden toenemen en waar de Verenigde Staten zich steeds meer op het Indo-Pacifische scenario richten, is het niet alleen wenselijk, maar zelfs noodzakelijk om een ​​rol te spelen in de collectieve verdediging.

Bovendien is deze keuze vanuit het oogpunt van de openbare boekhouding volkomen legitiem. Andere Europese landen – waaronder Frankrijk, Duitsland en Nederland – hanteren al ruimere boekhoudkundige criteria , die alle veiligheidsgerelateerde functies omvatten.

Italië speelt geen vals spel: het land actualiseert simpelweg zijn meetinstrumenten in het licht van de nieuwe functies van de moderne staat. Als de aanpassing transparant en grondig wordt uitgevoerd, kan dit de legitimiteit van het hele systeem juist versterken.

Het doen van zichtbare uitgaven die daadwerkelijk bijdragen aan de veiligheid – ook al worden ze niet als ‘defensie’ in de strikte zin van het woord bestempeld – helpt om het realisme en de samenhang in de staatsbegroting te herstellen.

Maar er is meer: ​​deze operatie is niet alleen boekhoudkundig, maar ook ethisch van aard. Want het waarborgen van de collectieve veiligheid betekent niet het militariseren van de samenleving , maar het verdedigen van de minimale vereisten van vrijheid, stabiliteit en burgerlijke coëxistentie. In een wereld die gekenmerkt wordt door hybride oorlogsvoering, cyberagressie, migratiedruk en geopolitieke concurrentie, is defensie geen luxe. Het is een aandoening.

Ten slotte biedt deze stap ook een politieke kans. Nu Europa het heeft over een gemeenschappelijke defensie en strategische autonomie, heeft Italië de kans om als hoofdrolspeler, en niet als toeschouwer, aan tafel te zitten . Door op rationele wijze, en zonder willekeurige verhogingen van de uitgaven, 2% te bereiken, laten we zien dat het mogelijk is om nauwkeurigheid, efficiëntie en strategische visie met elkaar te verenigen.

Het gaat er niet om te investeren in meer wapens, maar om de boekhouding op orde te brengen en de waarde van de bestaande capaciteiten te erkennen.

Het is een keuze voor institutionele volwassenheid en vooruitziende blik, die niet alleen onze positie binnen de NAVO kan versterken, maar ook de interne dialoog over wat ‘nationale veiligheid’ vandaag de dag betekent.

In een veranderende wereld is het een vergissing om defensie te blijven meten met instrumenten uit het verleden. Italië doet er goed aan om vandaag de dag met transparantie en intelligentie de wijze waarop het zijn bijdrage aan de collectieve veiligheid evalueert, te herzien. 2% van het BBP is niet langer een boekhoudkundige drempel waar je bang voor hoeft te zijn. Het is een drempel van ernst, een manier om te zeggen dat Italië klaar is om te tellen, omdat het land goed heeft leren tellen.